Gà con mới nở có hệ tiêu hóa chưa trưởng thành thích nghi nhanh với carbohydrate và protein phức tạp, nhưng điều này không đủ nhanh cho các giống gà thịt hiện nay. Gà thịt luôn được hưởng lợi từ loại thức ăn tốt được cung cấp sớm từ khi mới nở, và đặc biệt khi thức ăn của chúng không chứa kháng sinh kích thích tăng trọng.
Gà mới nở với lượng dự trữ dinh dưỡng đủ, dưới hình thức lòng đỏ còn lại, để đề phòng bị đói và tăng cơ hội sống sót trong vài ngày đầu. Nhưng, trong sản xuất hiện đại, lượng này là không đủ. Chúng tôi không chỉ hướng đến tỷ lệ tăng trưởng đặc biệt cao ngay từ đầu, mà gần đây chúng tôi đã quyết định loại bỏ tất cả các chất ổn định sức khỏe đường ruột (kháng sinh, kháng khuẩn, ionophores, chất chống cầu trùng hóa học) đã được sử dụng trước đây.
Ngay cả khi các tác nhân này được sử dụng một cách tự do, thức ăn giai đoạn úm có có chất lượng cao đã được chứng minh giúp gà sinh trưởng và hiệu quả cao trong cả vòng đời. Bây giờ, tất cả các chất ổn định sức khoẻ đường ruột đã được loại bỏ, hoặc theo luật hoặc tự nguyện, dẫn đến sự cần thiết phải thiết kế lại thức ăn giai đoạn úm cho gà con để phù hợp với thực tại.
Khả năng tiêu hoá của thức ăn và hệ vi sinh đường ruột
Để úm gà thịt khi không có các chất ổn định sức khoẻ đường ruột như trước kia, chúng ta phải tính đến sự tương quan giữa khả năng tiêu hóa của thức ăn và sự hình thành hệ vi sinh đường ruột sớm – và điều này ảnh hưởng đến sức khỏe đường ruột và năng suất của cả vòng đời như thế nào. Gà con mới nở có hệ tiêu hóa chưa trưởng thành thích nghi nhanh với carbohydrate và protein phức tạp (tức là thức ăn thông thường chúng tôi cung cấp cho gà thịt), nhưng điều này chưa đủ nhanh cho gà thịt hiện đại. Thật vậy, nghiên cứu đã chỉ ra rằng trong những ngày đầu đời, khả năng tiêu hóa chất dinh dưỡng của gà con có thể thấp hơn 10-15% so với khả năng tiêu hóa ở gà thịt lớn hơn. Điều này có nghĩa rằng bất kỳ thức ăn chưa tiêu hóa nào đi xuống ruột cuối, nơi nó làm thức ăn cho vi khuẩn (cả lợi khuẩn và mầm bệnh) và ký sinh trùng. Clostridia, ví dụ, là vi khuẩn phân giải protein, và chúng phát triển mạnh từ protein dư thừa.
Để kết luận, chúng ta cũng phải nhận thức được rằng gà mới nở ra với một hệ sinh thái tiêu hóa còn non nớt; nó dựa vào môi trường để hình thành hệ vi sinh đường ruột của nó. Điều này xảy ra ngay trong khay nở, hộp đựng gà và ngay vài giờ đầu tiên sau khi đưa vào hộp. Ở đây, dinh dưỡng có thể đóng một vai trò quan trọng. Đầu tiên, nó có thể là nguồn vi khuẩn có lợi (mong muốn), hoặc là nguồn gây bệnh (không mong muốn). Tất cả phụ thuộc vào công thức thức ăn (phụ gia), xử lý (nhiệt) và lựa chọn nguyên liệu (chất lượng, khả năng mang vi sinh vật, vv). Thứ hai, nó có thể giúp thúc đẩy việc thành lập microbiota có lợi và giảm mầm bệnh. Ví dụ, có ít protein không tiêu hóa sẽ hạn chế sự tăng trưởng của clostridia, trong khi cung cấp các chất xơ chức năng chọn lọc có thể tăng cường sự tăng trưởng và hình thành vi khuẩn có lợi lacto- và bifido.
Trong dinh dưỡng heo con, nơi tôi tích luỹ kinh nghiệm, chúng tôi theo đuổi hai cách chính trong kiểm soát các tác nhân gây bệnh đường ruột. Phương pháp này được phát triển khi các chất kháng sinh kích thích tăng trưởng vẫn được cho phép trong thức ăn, và nó phát huy ngay cả khi các phương pháp điều trị chính thất bại. Đầu tiên, chúng tôi đã cố gắng kiểm soát các tác nhân gây bệnh bằng một số chất phụ gia để giết chúng (kháng sinh), thay đổi sự cân bằng của chúng (kẽm oxit), hoặc ức chế sự phát triển của chúng (các axit hữu cơ). Nhưng, điều này không phải lúc nào cũng đủ. Vì vậy, chúng tôi kết hợp những điều ở trên với một loại thức ăn siêu tiêu hóa: loại này tiêu hoá gần hết chỉ còn lại rất ít cho tất cả các tác nhân gây bệnh (hoặc thậm chí vi khuẩn có lợi). Về bản chất, chúng tôi đã cố gắng để bỏ đói các vi khuẩn. Điều này dường như phát huy tác dụng, nhưng bây giờ, chúng ta không còn dùng thuốc kháng sinh để kiểm soát các vấn đề gây bệnh cận lâm sàng, và như vậy chúng ta đã nhận ra rằng chúng ta cũng phải áp dụng chiến lược thứ ba, một chiến lược thực sự là nuôi các vi khuẩn có lợi.
Gà thịt phát triển mà không có các tác nhân ổn định sức khỏe đường ruột thường có thể hưởng lợi từ một cách tiếp cận tương tự: kiểm soát các tác nhân gây bệnh bằng cách giết chết hoặc bỏ đói chúng, trong khi cho vi khuẩn có lợi ăn. Điều này có vẻ đủ dễ dàng để thực hiện nhưng rất khó để cân bằng hợp lý. Và, nó khá đắt, vì nó đòi hỏi rất nhiều thành phần mới. Hầu hết các chế độ ăn của gà broiler thông thường đều có bột cá là nguyên liệu thức ăn tốt nhất (hay đúng hơn là loại nguyên liệu đặc biệt duy nhất). Tuy nhiên, không chỉ dụng bột cá với tỷ lệ thông thường vì điều này là chưa đủ, mà còn cần kết hợp các nguyên liệu khác để thay thế một phần protein từ bột đậu nành.
Các nguyên liệu đặc biệt
Các nguyên liệu đặc biệt thường tìm đường vào các công thức thức ăn siêu tiêu hóa cho giai đoạn úm của gà thịt bao gồm huyết tương động vật, gluten lúa mì, bột phụ và sản phẩm thịt gia cầm, tất cả đều có khả năng tiêu hóa cao nhưng đắt hơn các protein thông thường. Một số nguyên liệu này có “tác dụng phụ” đáng kể ngoài khả năng tiêu hóa cao. Đó là trường hợp plasma động vật có hàm lượng cao của globulin miễn dịch và các chất sinh học khác tăng cường sức khỏe đường ruột. Điều tương tự cũng có thể nói về axit butyric có tác dụng cung cấp dinh dưỡng cho tế bào ruột ngoài tác dụng chống lại vi khuẩn. Các thành phần tác động kép đặc biệt này nên được đánh giá dựa trên đóng góp tổng thể của chúng.
Cuối cùng, người ta cần đánh giá không chỉ chi phí thức ăn mà còn lợi ích về tăng trưởng và sức khỏe đường ruột. Trong một nghiên cứu có kiểm soát, một khẩu phần tiêu hóa cao chứa 2,5% huyết tương động vật được cho ăn trong năm ngày đầu sau khi nở; sự tăng trưởng của gà đã tăng lên gần 35%. Ở tuổi bán thịt (42 ngày), gà thịt cho ăn thức ăn có chứa bột huyết tương trong năm ngày đầu tiên có khối lượng cao hơn 10 phần trăm so với gà thịt cho ăn công thức thông thường. Có nhiều nghiên cứu đang diễn ra cố gắng định lượng ảnh hưởng của các công thức có khả năng tiêu hóa cao cho gà úm, điều này thực sự đáng giá.
Biên dịch: Acare VN Team (theo WattAgnet)
Nguồn: Acare VN